Meteoroloji uzmanlarına göre geçtiğimiz sonbahar ve kış dönemi, Türkiye için son 60 yılın en kurak dönemiydi. İlkbahar yağışlı olsa da ardından gelen yaz ayları yine sıcak ve kurak geçti. Bu durum tarımdan sanayiye birçok alanda sıkıntıya kapı aralıyor, su kaynakları ve havzaları kuruma noktasına getiriyor. Ancak içinde bulunduğumuz sonbahar ve önümüzdeki kış aylarında, meteorolojik verilere bakılırsa, kurak dönemi geride bırakmaya hazırlanıyoruz gibi görünüyor.
Dünya, El Nino hava akımının etkisinde. Daha önceki deneyimler, El Nino yıllarında Türkiye'nin içinde bulunduğu Doğu Akdeniz havzasında genelde bol yağışlı kış mevsimlerinin olduğunu gösteriyor. Yani bu durum, yağışa susayan ülkemiz için umut verici bir tabloyu ortaya koyuyor. Meteorolojik verilerin bizler için ne söylediğini Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi ve İklim Bilimci Dr. Okan Bozyurt anlatıyor.
“Bu kış çok yağışlı olacak”
El Nino’nun etkili olduğu yıllarda Türkiye’nin bol yağış aldığını söyleyen Bozyurt, sıcaklık detayına vurgu yapıyor. “Bazı El Nino yıllarında bol yağışlı fakat ılık olmuş. Bazı El Nino yıllarında ise yine bol yağışlı fakat soğuk olduğunu görüyoruz” diyor ve bu seneki modellerin Türkiye için ne gösterdiğini açıklıyor: “Bu sene özellikle sonbahar ve kış mevsimi bol yağışlı ve soğuk olacak gibi görünüyor. Özellikle kasım ayından itibaren. Şimdi önümüzde ekim ayının ortasına kadar kısa bir kurak dönem var. Ekimin ortasından sonra yeniden yağışlı bir sistemin ülkemize sokulacağını düşünmekteyim.”
“Cumhuriyet Bayramı’nda bazı şehir merkezlerine kar yağabilir”
Ekim ayında daha çok yağmur şeklinde yağışlar beklediğini belirten Bozyurt, ayın 15-20’sine dikkat çekiyor.
“Balkanlar üzerinden gelecek olan sistem soğuk ve yağışlı olacak gibi duruyor. Bu durumda yurdun iç kesimlerinin yükseklerinde karla karışık yağmur ve kar yağışı bekliyorum. Ekimin 27-29’unda yine kuzeyden ciddi bir sistem bekliyorum. Hatta bu sefer, eğer sapmazsa, Cumhuriyet Bayramı dönemlerinde hava sıcaklıkları hissedilir derecede azalacak. İç kesimlerde belki mevsimin ilk karı da yağabilir diye düşünüyorum. Mesela Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya gibi bazı şehirlerde sezonun ilk karı yağabilir.”
Kasım ayında hem kar, hem de pastırma yazı var
Kasım ayı için de tahminlerin yine soğuk havanın habercisi olduğunu ifade ediyor Bozyurt. “7-10 Kasım arasında yine çok ciddi bir soğuk hava kütlesi bekliyorum” diyerek bu soğuk hava sisteminin de kar yağışı getirebileceğini belirtiyor. Soğuk ve kar yağışlı günlerin ardından ise pastırma yazının geleceğini söylüyor: “11 Kasım gibi yine bir yüksek basınç gelecek. Bir hafta ila 10 gün mevsim normalleri civarında veya biraz da mevsim normalinin üzerine çıkacak bir hava sıcaklığı olabilir. Buna halk arasında pastırma yazı adını veriyoruz. Pastırma yazları genelde 2-3 hafta sürer. Ama bu yıl ben çok uzun sürmesini beklemiyorum. Yani bir hafta 10 gün kadar olacak gibi görünüyor.”
İstanbul’u nasıl bir kış bekliyor?
Barajlardaki su seviyesinin alarm noktasında olduğu İstanbul’da kuraklık endişe verici bir durum. Ancak meteorolojik tahminlere göre bu, sonbahar ve kış yağışları ile yerini iyimser bir tabloya bırakabilir. Bozyurt İstanbul'a yönelik önümüzdeki döneme ilişkin verileri şöyle yorumluyor: “Genelde yurdun kuzeybatı bölgelerinde bu kış yağışlı geçecek. Ama İstanbul ve çevresinde aralık ayına kadar çok üst seviyede yağışlar görülmüyor. Aralıktan itibarense yoğun yağışlar bekliyorum. Ocak ve şubat aylarında da deniz etkili kar yağışları olabilir. Karın su tutma kapasitesi çok fazla ve dolayısıyla kar erimelerinde potansiyel su ortaya çıkıyor. Barajlarda da çok olumlu bir etkisi var. Bunun dışında bir de kar havadan amonyağı da indiriyor ve toprağın daha verimli olmasını sağlıyor.”
