Çocuklarda geniz eti, zeka gelişimini etkiliyor

Özel İrmet Hospital Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü Uzmanı Op. Dr. Abdurrahman Tokmak, geniz eti ile ilgili bilgiler verdi. Tokmak, geniz etinin neden olduğu uykusuzluğun zeka gelişimini de etkilediğini belirtti.

Çerkezköy Bakış - Özel İrmet Hospital Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü Uzmanı Op. Dr. Abdurrahman Tokmak, geniz eti ile ilgili bilgiler verdi.

“SAĞLIK SORUNLARINI DA BERABERİNDE GETİREBİLİR”

Her insanda bulunan geniz etinin çocuklarda bazen önemli bir sağlık sorununu da beraberinde getirebildiğini kaydeden Tokmak “Özellikle kreşe giden çocukların sürekli olarak birbirlerini enfekte etmeleri sonucu geniz eti büyümesi daha sık görülüyor. Üst solunum yolları nefes alma esnasında sürekli olarak mikroorganizmalarla temas halindedir. Nazofarenks denilen geniz bölgesinde mukoza altında, burundan gelen mikroplarla mücadele eden çok sayıda lenfoid oluşumlar mevcuttur. Pasif sigara içiciliği; yani anne babanın sigara içmesi, alerji ve özellikle mikroorganizmaların tekrarlayan temaslarına maruz kalma neticesinde bu lenfoid oluşumlar büyüyerek geniz etini oluşturuyor” dedi.

GENİZ ETİ BÜYÜMESİNİN BELİRTİLERİ

Genizin, burunun gerisinde, boğazın üst kısmında kalan bölge olduğunu ifade eden Dr. Tokmak “Bu bölgede doğumdan itibaren var olan ve dışarıdan gelen mikropların öldürüldüğü bir bağışıklık sistemi organı olan geniz eti bulunmaktadır. Geniz eti, çocukluk çağında mikropların öldürüldüğü ve bağışıklık sisteminin gelişmesine yardımcı olan bir organdır” dedi. Geniz eti büyümesinin belirtilerini de sıralayan Tokmak “Çocuk gece öksürüyor ve horluyorsa geniz eti olabilir. Geniz etin lenf hücresi yapımında rolü vardır. Yeni doğan döneminde küçüktür. 4-5 yaşlarda daha sık olmak üzere enfeksiyonlara bağlı olarak büyür. İleri yaşlarda küçülme eğilimi gösterir. Geniz etinin büyük olması burundan solunuma engel oluşturur ve burun tıkanıklığına yol açar. Burundan nefes alamayan çocuk, ağız solunumu yapar; ağızdan giren hava filtre edilemediği için dışarının kirli ve mikroplu havası boğaza ulaşmış olur ve çocuk çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir” dedi.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Geniz etinin büyük olması durumunda “Burun tıkanıklığı, çocuğun burundan nefes almakta zorlanması, nefes almak zorlaştığı için, uykuya dalmada zorluk ve horlama, boğaz ağrısı ve yutkunma güçlüğü, boyunda bezeler, kulak problemleri” gibi belirtilerin görüldüğünü kaydeden Tokmak “Geniz eti büyümesinin tanısı koymak için, doktorunuz,  öncelikle kulak burun boğaz muayenesi yapacaktır. Bazı durumlarda endoskopik yöntemle geniz eti muayene edilebilir ya da röntgen istenebilir. Geniz bölgesinde mukoza altında, burundan gelen mikroplarla mücadele eden çok sayıda lenfoid oluşumlar bulunur. Anne babanın çocuğun yanında sigara içmesi, alerji ve özellikle mikroorganizmaların tekrarlayan temaslarına maruz kalma neticesinde bu lenfoid oluşumlar büyüyerek geniz etinin oluşmasına neden olur” dedi.

GENİZ ETİNİN NEDEN OLDUĞU SORUNLAR?

Kaliteli bir uykunun çocuklar için büyüme ve öğrenmenin altın anahtarı olduğunu kaydeden Tokmak “Çocuklarda uyku bozukluğunu etkileyen en önemli faktörün geniz eti büyümesidir. Geniz eti büyüyen çocuk ağızdan nefes aldığı için mikropları süzemez. İhmal edilen geniz eti problemi enfeksiyon hastalıkları, sinüzit, ortodontik bozukluklar, büyüme geriliği, dikkat eksikliği ve okul başarısızlığı gibi sorunlara neden olur. Kronik ağız solunumuna bağlı yüz diş ve damak problemleri görülür. Çocuklarda bademcik ve geniz eti büyümesi pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Alerjik problemler, kalıtımsal nedenler ve pasif sigara içimi bu etkenlerden sadece bir kaçıdır. Bademcik ve geniz etinin büyük olması öncelikle burun solunumuna engel olmaktadır. Uzun süreli ağız solunumuna bağlı olarak çocukta yüz, diş, damak gelişim problemleri görülebilmektedir. Bu çocukların zaman içerisinde gelişimleri bozulmaktadır ve uzun, ince bir yüz ve yanaklarda basıklık görünümü ortaya çıkmaktadır. Üst kesici dişler ayrık hale gelerek dişlek bir görünüme yol açmaktadır. Geniz eti iki ana nedenle sorun yaratıyor. Birincisi; çok büyüdüğünde mekanik olarak genizi kapatıyor ve tıkayıcı uyku apnesi denilen uykuda solunumun duraklamasına kadar varan ciddi problemler yaratıyor. İkinci neden ise; tıkayıcı özelliğinden bağımsız olmak üzere geniz eti mikroplarla istila edildiğinde bir çöplük gibi onların büyümesine ortam hazırlıyor. Bu durum, geniz etinin yerleştiği anatomik bölüm tam bir kavşak olduğundan, üst ve alt solunum yollarında tekrarlayan enfeksiyonlara sebep oluyor. Problemin uzun sürmesi ise çocuklarda yüz yapısını değiştirmeye kadar varabiliyor. Bu problem uzun sürerse çocuklarda uzun ve ince yüz yapısı, yüksek damak, üst çenenin öne doğru büyümesi, ağzın sürekli açık olması hali, bozuk dişler ve göz altlarında çöküklükle karakterize “adenoid yüz” denilen tipik bir yüz ifadesi ortaya çıkıyor” dedi.

“ÇEŞİTLİ PROBLEMLERE YOL AÇIYOR”

Geniz etinin neden olduğu uykusuzluğun zeka gelişimini de etkilediğini belirten Tokmak “Çocuklar gün içinde gördüklerini gece uykularında öğreniyorlar. Öğrenmenin uykuda olabilmesi için uyku hijyeninin hiçbir şekilde bozulmaması gerekiyor. Çocuklarda en sık karşılaşılan hava yolu tıkanıklığı sebebi geniz eti büyümesidir. Solunum sisteminin girişinde yer alan geniz eti dokusu, havadaki antijen ve mikroorganizmaların insan vücudunun bağışıklık sistemi ile ilk temas noktasını oluşturuyor” dedi. Geniz etinin birçok rahatsızlığı da beraberinde getirdiğini ifade eden Tokmak “Geniz eti nedeniyle yaşanan bu sorunlar çocuklarda tıkayıcı uyku apnesi, üst solunum yolu direnç sendromu, horlama, burun tıkanıklığı ve buna bağlı ağız solunumu, dikkat dağınıklığı ve buna bağlı ders başarısında azalma, huzursuzluk ve asabiyet, gece altına işeme, yutma ve konuşma bozukluğu, tat ve koku almada azalma, orta kulakta sıvı toplanması, işitmede azalma, anormal yüz ve diş gelişimi, büyüme ve gelişme geriliği, pulmoner hipertansiyon, kor pulmonale, orta kulak iltihabı, sinüzit, bademcik iltihabı, farenjit, ses teli iltihabı, akciğer iltihabı gibi çeşitli problemlere yol açıyor” dedi.